COLIN NEWMAN
Jarenlang was hij alleen maar de zanger van de legendarische formatie Wire. Met zijn laatste twee CD’s Commercial Suicide en It Seems vestigde COLIN NEWMAN tevens zijn naam als solo-artiest.
door C. Cornell Evers OOR 7 mei 1988
Colin Newman maakte eerder solo-platen. Al in 1980, vlak na de opheffing van Wire, verscheen van hem de elpee A-Z, een geslaagd huwelijk tussen experiment en popgevoelige toegankelijkheid. Op de opvolger Provisionally Entitled The Singing Fish was Newman echter plotseling vooral instrumentaal in de weer, op een manier die aan Brian Eno’s ambient-projecten refereerde. In 1982, met Not To, pakte Colin echter de draad van A-Z weer op en zocht hij zelfs aansluiting bij het Wire van weleer. En dat was dat. Er werd enkele jaren niets meer van Newman gehoord, behalve dan dat hij van Londen naar Brussel was verhuisd en dat hij in het huwelijk was getreden met Minimal Compact-bassiste Malka Spigel. Ruim twee jaar terug, na de heroprichting van Wire, bleek Newman ineens ook op het solo-vlak weer initiatieven te ontplooien. Het eerste resultaat was Commercial Suicide. Bijgestaan door muzikanten als de Belgische klarinettist Dirk Descheemaeker, Tuxedomoon-trompettist Luc van Lieshout en vooral ook Newman’s vrouw Malka, toetsenist Sean Bonnar en producer Gilles Martin leverde Newman met Commercial Suicide een product af dat opviel door de lichtvoetige aanpak van de muziek en de intrigerende wijze waarop de zanger/gitarist evenzo gemakkelijk goochelde met repetitieve complexen als met jaren zestig-psychedelica.
Nu is er dan It Seems. Het is de eerste release in een stroom van nieuwe Wire-producten. Van Newman zelf kwam vorige week een ruim honderd minuten durende dubbel-CD uit met daarop behalve de elpees Provisionally Entitled The Singing Fish en Not To tevens een aantal nog nooit eerder uitgebrachte songs. 8 Time luidt de titel van de CD waarop al het materiaal verzameld is, dat het onafhankelijke 4AD-label in de loop van de tijd uitgebracht heeft van het in experimentele klankbeelden gespecialiseerde Wire-duo Bruce Gilbert en Graham Lewis. Behalve de sterk ritmisch bepaalde Cupol twelve inch en de single And Ends With The Sea bevat 8 Time de opnamen die verzameld stonden op de sfeerplaat 3R4. Alle leden van Wire samen, inclusief drummer Robert Gotobed, zijn te horen op de eerdaags te verschijnen CD A Bell Is A Cup… Until It Is Struck.
Een nieuw Wire-document dus en volgens Colin Newman klinkt de groep ditmaal ‘beduidend minder als Wire’ dan op de voorganger The Ideal Copy. ‘En als ik eerlijk ben, moet ik zeggen dat me dat wel bevalt. Het klinkt allemaal wat distinctiever, muzikaal meer georganiseerd. Ik vind dat een prettige ontwikkeling. Maar, ondanks dat blijft de muziek aspecten hebben die in mijn eigen werk absoluut niet voorkomen. Zoals de drums die nog altijd door alle opnamen heen tamelijk hard klinken. In zekere zin blijft het ook gewoon een agressief soort boys music, terwijl ik ervan overtuigd ben dat de dingen die ik doe ook door vrouwen worden gewaardeerd.’
BOYS MUSIC
Op It Seems werkt Colin met structuren die beduidend ritmischer zijn dan op de voorganger Commercial Suicide. Desondanks slaagt hij er in om de muziek op een vreemde manier laidback, dromerig te laten klinken. Er gebeurt echter meer. Voor wie zich de moeite getroost It Seems wat nauwkeuriger aan te horen, gaat een volledig andere wereld open en blijkt er onder de ogenschijnlijk gepolijste oppervlakte een wonderbaarlijk spel van verrassende arrangementen te spelen. Het maakt It Seems, zeker in artistiek opzicht, tot een van de betere dingen die de laatste tijd in de muziek gebeurd zijn. Was de wereld van muziekmakers en luisteraars minder verziekt door conditionering en voorspelbaarheid, dan zou It Seems zelfs in brede kring gehoor kunnen vinden.
Dat Newman’s muziek onder die omstandigheden zeker ook door vrouwen gewaardeerd kan worden lijkt me niet meer dan logisch. Maar wat bedoelt Colin precies als hij de verrichtingen van Wire een beetje geringschattend als boys music afdoet? ‘Een extreem voorbeeld van boys music is hele agressieve hardcore synthi-muziek. Volgens mij houden vrouwen helemaal niet van dat soort dingen, of het moet zijn dat ze toevallig voor een bepaald groepslid vallen. Onderzoek heeft uitgewezen dat vrouwen veel gevoeliger zijn voor hoge frequenties dan mannen. En je weet net zo goed als ik dat agressieve muziek vaak juist drijft op van die hoge snerpende tonen. Maar buiten dat is er zeker ook het aspect dat jongens zich meer bewust zijn van hun imago. Wil hij voor vol aangezien worden, dan moet een jongen op zijn minst vóórgeven dat hij van een beetje stevige en ruwe muziek houdt.’
En het imago van Wire is dat van vier harde jongens? ‘Tot op zekere hoogte, denk ik. Maar er zijn aanwijzingen dat daar misschien binnenkort verandering in komt, dat de groep wat vriendelijker wil gaan overkomen. Ze worden er ook een beetje te oud voor om nog langer de ongenaakbare jongens uit te hangen, haha. Maar dat is mijn persoonlijke mening. We hebben onze meningsverschillen en ook is lang niet iedereen in voor een agressieve benadering van de muziek. Het vreemde is zelfs dat díe persoon die het meest verantwoordelijk is voor de agressieve input de minst agressieve persoon in de groep is: Robert. Je ziet dat vaker, hè. Ik vind dat interessant. Misschien zijn dat soort mensen wel zo weinig agressief omdat ze al die soort gevoelens in de muziek kwijt kunnen. Wie zal het zeggen? Ik denk echter tevens aan de luisteraar. Hoe reageert die op al die agressie? Wordt die er agressiever door of doet de muziek juist zijn agressie verdwijnen?
‘Ik denk dat dat heel individueel is en dat iedere persoon anders reageert,’ mengt Colin’s vrouw Malka zich in het gesprek.
Colin: ‘Dat kan misschien wel zo zijn. Maar tegelijkertijd kun je het bestaan van bepaalde machismo-aspecten niet ontkennen. Ik weet tenminste wel dat toen ik jong was, dat ik me dan heel wat voelde, puur door naar agressieve muziek te luisteren. Ik kreeg daardoor echt het gevoel dat ik iemand in elkaar wilde rammen. Ik deed dat niet maar het gevoel was er, snap je. Zo van: fuck the world.’
VERVREEMDING
Mensen en ook muzikanten worden ouder. Tegenwoordig staat Colin Newman voor een wat vriendelijker benadering van zijn omgeving. ‘Deze wereld is een rare plaats, die bij tijden een heel vervreemdend effect op mensen kan hebben. Ik ben er niet op uit om die vervreemding te vergroten. Zo’n positief gevoel is dat niet. Wij hebben het hier aardig voor elkaar. Maar er zijn hele streken waar mensen het echt niet gemakkelijk hebben. En naar mijn mening draagt het maken van een hoop herrie, waarbij veel mensen zich niet echt comfortabel voelen, er niet aan bij dat de omstandigheden in de wereld er beter op worden.’
Colin Newman als wereldverbeteraar. Het heeft er alle schijn van. It Seems. ‘We leven in een wereld waar alles zich nogal aan de oppervlakte afspeelt. Neem bijvoorbeeld ons gesprek. Jij stelt bepaalde vragen die absoluut niets te maken hebben met hoe jij tegen bepaalde dingen aankijkt en soms speel je zelfs de advocaat van de duivel, louter omdat je bepaalde antwoorden wilt hebben. Ik weet dat maar ken het spel en speel het mee. Dat is wat er aan de oppervlakte gebeurt. De conversatie die wij voeren is één ding. Maar jij en ik weten dat er tegelijkertijd meer dingen meespelen. Hetzelfde met It Seems. Aan de oppervlakte klinkt de muziek misschien glad en mechanisch maar verder naar beneden blijkt het beduidend minder rustig te zijn. Dat is ook een van de redenen waarom mensen datgene wat ik doe nogal verwarrend vinden. Misschien is dit wel míjn versie van agressieve muziek.’
DISCOGRAFIE
A-Z (Beggars Banquet ’80, LP)
Provisionally Entitled The Singing Fish (AD ’81, CD/LP)
Not To (4 AD ’82, CD/LP)
Commercial Suicide (Crammed ’86, CD/LP)
It Seems (Crammed ’88, CD/LP)