De Braziliaans-Nederlandse zangeres Lilian Vieira geeft op haar nieuwe album Seguir Vivendo de muziek van de Amerikaanse singer-songwriter Michael Franks een warme abraço forte (omhelzing).
Seguir Vivendo is een productie van Roeland Jacobs en Rob van Weelde van WedgeView Studios in Woerdense Verlaat in het Groene Hart van Nederland. Het tweetal draagt de Braziliaanse muziek en cultuur een warm hart toe. Zo heeft Roeland eerder muziek van onder andere Antônio Carlos Jobim (1927-1994) en Ivan Lins (1945) gearrangeerd voor strijkers van het Radio Filharmonisch Orkest, met daarin een hoofdrol voor trompettist Teus Nobel. Dit leverde de albums Saudade (Jobim) – met een Edison onderscheiden – en Tanto Amor (Lins) op.
Het nieuwste project van Roeland en Rob, Seguir Vivendo, is een huldebetuiging aan de muziek van de Amerikaanse singer-songwriter Michael Franks. Twaalf van diens songs worden in een hertaling in het Portugees van tekstdichter Celso Viafora – een persoonlijke vriend van Ivan Lins – uitgevoerd door de Braziliaans-Nederlandse zangeres Lilian Vieira. Zij wordt daarbij begeleid door strijkers onder leiding van de Braziliaanse dirigente Alexandra Arrieche en door Roberto de Lujo & Friends, de huisband van WedgeView Studios waar Seguir Vivendo is opgenomen.
Lilian Vieira
Zangeres Lilian Vieira is geboren en getogen in Teresópolis, Brazilië maar woont alweer zo’n dertig jaar in Nederland. Ze is bekend geworden met de Brazilelectro formatie Zuco 103 en viert daarmee over de hele wereld successen. Ze is daarnaast een veelgevraagd gastsoliste en werkte mee aan projecten van onder andere het Metropole Orkest, producerstrio Kraak & Smaak, jazzpianist Gideon van Gelder en Amsterdam Klezmer Band. Daarnaast formeerde ze de Lilian Vieira Grupo waarmee ze diverse theatertournees deed en drie cd’s uitbracht.
Interview
De afspraak was dat ik Lilian Vieira zou interviewen over haar nieuwe album Seguir Vivendo. Het liep enigszins anders. We spraken elkaar in de tweede helft van januari. In het weekeinde ervoor waren theaters omgebouwd tot kapsalons en was een vriend van mij overleden.
Heb je de afgelopen tijd nog in een kapsalon opgetreden?
“Nee, haha.”
Je hebt helemaal niet opgetreden? Ook niet in de momenten dat het wel kon?
“Ja hoor, dat wel. We hebben vorig jaar met Zuco in een zaal van dertig mensen gestaan. Dat waren dubbele optredens. Dat hebben we dus wel nog wel gedaan. Maar het kwam op een heel naar moment. We waren bezig met de cd van Zuco en hadden een toer in het vooruitzicht. Die ging niet door en werd eerst verplaatst naar dit jaar, maar die is inmiddels ook weer afgezegd. Ik heb een hele mooie plaat opgenomen met het Millennium Jazz Orchestra waar ik heel trots op ben. Ook daar zouden we iets mee gaan doen, maar dat is dus evenmin doorgegaan. Die plaat is gebaseerd op de gedichten van Thiago de Mello*. Hij is deze week overleden.”
Dat weet ik. Hij was een vriend.
Ze kijkt verbouwereerd en reageert vervolgens duidelijk geëmotioneerd: “Echt? Ik ben sprakeloos.”
Het is even stil. Ook ik weet niet wat te zeggen. Ik pak een exemplaar van Os estatutos do homem van Thiago de Mello en laat haar het boekje zien. Op het schutblad staat in zijn handschrift mijn naam: Cornelius, com um ramo da luz da nossa floresta e a ternura do Thiago. (Vertaling: met een straal van licht uit ons bos en de tederheid van Thiago)
Ze herneemt zich: “Ik zal je een verhaal vertellen, dat echt ongelooflijk is. Die plaat maken met gedichten van Thiago de Mello, dat was een odyssee, kan ik wel zeggen. Ik werd op een gegeven moment benaderd door het Millennium Jazz Orchestra. Zij wilden een plaat maken rond het thema Bleeding Amazonia** en vroegen mij daarvoor iets met gedichten te doen. Ik dacht meteen aan Thiago de Mello. Maar ik kende hem helemaal niet, eigenlijk alleen de naam. Dus heb ik een paar gedichten van hem bij elkaar gezocht. En Joan (Reinders, componist, arrangeur, dirigent Millennium Jazz Orchestra – CCE) heeft vervolgens op die teksten waanzinnige muziek geschreven, zo mooi. We hebben er echt heel lang over gedaan om dat op te nemen. En toen dat bijna klaar was, probeerde ik contact te leggen met de familie, maar dat lukte niet. Ik heb het anderhalf jaar lang geprobeerd met berichten via Facebook en Instagram. Zonder succes. De plaat was echter al wel opgenomen. Dus ik zei: als wij geen toestemming krijgen en we brengen dit uit, hebben wij een heel groot probleem. Toen ben ik naar Brazilië op vakantie gegaan.
Maar, en nu komt het, toen ik in Brazilië was, belde een vriend mij, een journalist van Globo. Hij belde, omdat hij wist dat ik in Brazilië was. En ik vertelde hem dat ik met een groot probleem zat, dat we een cd hadden gemaakt, misschien wel de mooiste cd waaraan ik ooit heb meegewerkt, maar dat ik, als wij geen toestemming kregen, zelf andere teksten moest gaan schrijven. Maar dat zou zo zonde zijn. Hij is nu 94, zei ik, en ik heb geen contact met de familie. En weet je, hij belde mij en zei: maar Lilian, zijn kleinzoon is mijn beste vriend. Die heeft mij toen de contactadressen gegeven van zijn vader, die heet Thiago Thiago de Mello. Ik nam contact met hem op. Hij zei: Ik ben niet degene die daarover kan beslissen, maar zijn vrouw Pauline Furtado. Vervolgens heb ik hen de opnamen gestuurd. Ik wist dat hij ziek was, maar hoopte zo dat hij de muziek zou meemaken.”
Hij had Alzheimer.
“Ja. Ik heb dus die opnamen naar zijn vrouw gestuurd. En toen kreeg ik deze week het bericht dat hij overleden was en nu zit ik met een vraagteken: Jeetje, zal hij iets van de muziek hebben meegekregen? Want de manier waarop Joan het heeft geproduceerd, is zo prachtig. Zelf als je de gedichten niet begrijpt, als je de taal niet verstaat, je duikt alleen al door de muziek helemaal in die wereld. Het is heel indrukwekkend. Maar wat leuk dat jij hem kende.”
Hij heeft mij ooit begunstigd, in die zin dat hij in Barreirinha, zijn geboorteplaats in Amazonas, notarieel heeft vastgelegd dat ik met Os estatutos do homem aan de slag kon in Nederland. Alleen heeft in Nederland niemand daar belangstelling voor. Ik hoop nog steeds iemand te vinden die dat zou kunnen vertalen of eigenlijk hertalen. Henny Vrienten, ik ken hem uit Tilburg waar ik vandaan kom, is een groot liefhebber van Portugees-talige poëzie. Ik legde hem op een gegeven ogenblik de kwestie voor: wist hij iemand die dat zou kunnen doen? Je moet het zelf maar doen, zei hij. Maar ik had zoiets van ja, hallo, Pablo Neruda heeft hem vertaald. Ik ben geen Pablo Neruda. Ik ben geen August Willemsen. Daar ga ik mij niet aan branden. De tekst van Os estatutos do homem zou een prachtig uitgangspunt kunnen zijn voor een cd.
“Het staat ook op de cd.”
Huh. Helemaal of…
“Niet helemaal, een paar stukken.”
Ze begint te zingen: “Fica decretado que os homens estão livres do jugo da mentira.”
En deze (zingt): “Fica proibido o uso da palavra liberdade, a qual será suprimida dos dicionários e do pântano enganoso das bocas.”
Ik raak er helemaal ontroerd van.
“Hij gaat nu net op dit moment dood, nu het Amazonegebied is beschadigd, bijna dood. En juist nu gaat hijzelf ook dood.”
Ze valt even stil.
Dan zegt ze: “Brazilië had een heel slechte minister van milieu: Ricardo Salles. Er was op een gegeven moment een geheime vergadering. Daarin werden mogelijkheden besproken om de coronaperiode te gebruiken om de veeteeltgebieden uit te breiden. Mensen waren toch te bang om naar buiten te gaan, was de redenering. Die strategie is uiteindelijk wel uitgekomen. Wij waren toen bezig met de opnamen van deze plaat. Ik heb toen als antwoord op dit alles een gedicht van Thiago genomen, É uma questão de amor, waarin hij de aarde als een moeder neerzet die de mens heeft voorgebracht.”
Ze zingt: “O seu nome é Terra.”
“En dan komt het moment (zingt): Mas da multidão de seres. Hoewel hij, de mens, weet dat de aarde hem heeft gebaard, heeft de hebzucht naar geld hem veranderd in een onmenselijke wezen. Met een mes snijdt hij de buik van zijn moeder open, een mes besmeurd met vergif en ondankbaarheid. Dat heb ik op die manier gebruikt. Het past heel goed in de toon, het onderwerp van het album. Ik weet nog dat we het gingen opnemen. Ik zing en dan komt er een break met daarin een saxofoonsolo en die is zo heftig, zo massaal, zo intens… Nu ik er weer over praat, sorry, ik moet bijna huilen.”
Ze herneemt zich: “De jongen die dat speelde is een heel jonge jongen, die het gedicht niet kende. Maar de solo die hij heeft gespeeld was zo perfect voor dat moment in het gedicht. Heel bijzonder.”
Je hebt Thiago nooit ontmoet?
“Ik heb hem nooit ontmoet en ik vind dat zo zonde, zo jammer. Ik vind het oprecht uit het diepste van mijn hart zo jammer dat hij misschien de muziek niet heeft meegekregen. Zijn zoon was heel blij met de muziek, de manier waarop het was geschreven door Joan. Die arrangementen zijn zo bijzonder.”
Ik weet zeker dat hij het meegekregen heeft en kon waarderen.
“Ik heb de opnamen vorig jaar naar hen gestuurd. Dus misschien hebben ze ze voor hem afgespeeld. Ik hoop het.”
Mij stoorde altijd dat terwijl de hele wereld deze poëzie omarmt, Os estatutos do homem is wereldwijd een van de meest vertaalde gedichten, het in Nederland geen enkele weerklank vond. Zelfs zijn overlijden kreeg geen aandacht in de media. En jij hebt het toch gedaan.
“Het was best wel moeilijk, omdat we het zonder subsidie moesten doen. Maar we gaan een tour doen in oktober. Als het goed gaat. Die heet Bleeding Amazonia. Want de Amazone is echt wel aan het bloeden.”
Een ander onderwerp: Seguir Vivendo. Hoewel het eigenlijk hetzelfde is. Want volg het leven, het leven volgen, daar gaan de gedichten van Thiago de Mello over. Het is dezelfde kant van het leven in feite.
“Absoluut. Het is meer dat we moeten doorleven. Want volgens mij, zoals het nu is, zijn we gestopt met ademen, bijna letterlijk met corona, met ademen naar mensen toe. Het is zo eenzaam, zo alleen allemaal. Volgens mij gaat het zeker hier over. We moeten door met leven, niet alleen met ademen, maar ook met leven.
Op Seguir Vivendo zijn composities van Michael Franks ver-Brazilianiseerd. Waarom Michael Franks? Even los van het feit dat ik er altijd al wel wat Braziliaans in hoorde.
“Ik heb veel naar hem geluisterd, in mijn jeugd, als jong meisje. Ik vond het altijd al heel romantische muziek. Hij flirtte een beetje met bossanova en zo. Ik had al eerder opgenomen met Rob van Weelde en Roeland Jacobs, voor een ander project: The latin edge of pop. Ik zong voor dat album twee liedjes in, een van Everything But The Girl, Each and everyone (Cada um), een bossa, en ook Sweet, soft & lazy (van de Frans-Belgische zangeres Viktor Lazlo – CCE). Dat waren twee popliedjes die bossa waren geworden. Rob zei toen dat hij iets met mij wilde doen in die stijl. Later kwam hij dus aan met Michael Franks. Het idee sprak mij aan, ik vond het heel erg leuk. Hij had al contacten met Michael Franks. Zelf schrijf ik ook wel teksten, maar Michael wilde voor dit project een echte tekstschrijver, tekstdichter hebben. Oké, toen kwamen zij met Celso Viafora en dat is echt een waanzinnige schrijver, tekstdichter.
Hij heeft de teksten niet vertaald, maar er gewoon een nieuwe versie van gemaakt. En veel teksten zijn heel erg actueel, zoals bijvoorbeeld To no Brasil, een beschrijving van de situatie van Brazilië op dit moment. Hij geeft zijn eigen kijk op de teksten. Ik moet overigens zeggen dat ik, ongeweten, altijd al een grote fan van Celso was. Heel vaak wordt bij een nummer alleen de naam van de zanger genoemd. Nu bleek dat ik dus altijd al een bewonderaar was van zijn teksten.”
Hoe zijn de nummers gekozen die uiteindelijk op het album terecht zijn gekomen?
“Dat was de keuze van Rob en Roeland. Zij kenden heel veel muziek van Michael Franks.”
Het is een heel Braziliaans album geworden. Wat mij betreft had de titel ook Saudade mogen zijn. Dat speelt door alle bloedbanen van het album. Ik stel mij voor dat dat voor jou ook geldt. Ik neem aan dat je net zoals zoveel mensen de laatste jaren niet veel meer in Brazilië bent geweest.
“Ik ben er vorig jaar nog geweest. Maar er was een periode dat ik alleen maar binnen bleef – en trouwens de hele plaat is opgenomen tijdens de coronacrisis. Ik weet dat ik heel erg in paniek was toen corona begon. Ik ben acht weken binnengebleven, durfde niet naar buiten te gaan. Het leek voor mij alsof de wereld aan het vergaan was. Totdat iemand zei: Lil, je draait door. Je moet er even uit. Kijken hoe buiten eruit ziet. Toen ben ik gegaan. Het was een zonnige dag, de buurvrouw zat buiten in het zonnetje en ik kwam voor de eerste keer naar buiten, na acht weken, en ik huilde. Dus op zo’n moment, dat je nergens naartoe kunt, en je alleen maar binnen bent, dan ga je echt verlangen naar huis, naar je moeder, naar je plek, naar wat dan ook dat je uit de nachtmerrie haalt. En dan heb je heel veel saudade.”
Ik zou half maart 2020 naar Manaus gaan. Toen kwam corona en is mijn reis geannuleerd. En vervolgens kreeg ik binnen een paar weken van vrienden uit Manaus de foto’s binnen van de massagraven daar. En ik was blij dat ik er niet was. Tegelijkertijd vond ik ook ergens dat ik er wel had moeten zijn.
“De regering heeft heel slecht gehandeld. Er waren te weinig zuurstofflessen. Manaus was een van de plekken waar de meeste mensen zijn doodgegaan. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij de regering, die heeft zo slecht gehandeld. Naast de ellende van corona zelf, heeft de pandemie Brazilië getroffen op een heel onmenselijk moment van onze geschiedenis. Dan ben je, als dat gebeurt, in Nederland, dat is op zich al heel erg verdrietig, maar moet je ook nog eens op grote afstand volgen wat daar aan de hand is. De mensen van wie je houdt zijn daar. Je kunt alleen wensen en bidden dat het ze goed gaat.”
Manaus is geen mooie stad. Toch hou ik ervan.
“Ik heb gehoord dat het een bijzondere plek is. Het schijnt dat het voor muziek een van de beste publieken van Brazilië heeft. Dat heb ik gehoord van muzikanten. Mensen reageren heel erg geraakt op muziek. Dat is wat ik hoorde. Ik ben er zelf nog nooit geweest.”
Er is gewoon veel live muziek overal. En professionele muzikanten en amateurs, alles loopt door elkaar heen en speelt met elkaar samen. Dat maakt het levendig.
“Geweldig. En dan Thiago de Mello in je vriendenkring. De man van Manaus. Ja hallo. Ik ben eigenlijk een beetje jaloers op jou.”
“Hij gaat nu net op dit moment dood, nu het Amazonegebied is beschadigd, bijna dood. En juist nu gaat hijzelf ook dood.”
Terug naar het album? Want daar gaat het interview over. Er is opgenomen met een uitgebreide bezetting. Hoe heb je dat klaargespeeld in deze tijd van pandemie?
“Dat is in álles aan Roeland te danken. Hij heeft heel erg de tijd genomen. Natuurlijk was niet iedereen tegelijkertijd in de studio. Maar hij heeft wel af en toe een bepaalde groep, de strijkers bijvoorbeeld, apart genomen. Toen ik daar was, was ik er helemaal alleen met Roeland en de nodige flessen water.
Roeland heeft de arrangementen gemaakt en al de opnamen. En hij heeft het heel erg laten rijpen. Het is niet in een vloek en een zucht heel snel gedaan. Het heeft volgens mij bijna twee jaar geduurd vanwege het corona verhaal, en Roeland is ook een tijdje weg geweest. Ik weet nog wel dat we aan het opnemen waren en ik zijn vader voor de eerste keer ontmoette. En de volgende keer dat ik er weer kwam om op te nemen, heel lang daarna, was zijn vader al overleden. Het is een cd die de tijd heeft gekregen om te rijpen. Dat geldt eigenlijk voor veel dingen die ik dit jaar heb gedaan. Ik heb met Zuco opgenomen. Ook een tijd van rijpen. Millennium, rijpen. We moesten wel geduld hebben. Corona heeft ons gewoon ook die kant opgeduwd, om ruimte, afstand te nemen tot de opnamen. Zo is het gegaan, dus niets is in een keer gebeurd.”
Maar dat rijpen heeft waarschijnlijk ook de kwaliteit van het album bepaald.
“Absoluut. Ik denk het zeker. Bij alle albums waaraan ik heb meegewerkt, was er het gevoel dat muziek niet vanzelfsprekend is. Je moet de tijd nemen om het mooi te doen. Het was niet zomaar iets van hup hup.”
Ik mis iets bij de cd.
“Ja?”
De teksten.
“Ik ook. Dat vind ik wel een beetje jammer. Misschien dachten ze: het is Braziliaans, misschien verstaan ze dat niet.”
Je wilt ze gewoon, je wilt de vertaling lezen.
“Oh ja, en eigenlijk, de teksten zijn prachtig. Want kijk, Celso, die heeft een manier om een verhaal te vertellen, het is onmogelijk om je daar niet bij betrokken te voelen.”
Je begon dit gesprek, onverwacht, over Thiago de Mello, de Amazone. Ben je als kunstenaar, als muzikante, als zangeres, als Braziliaanse betrokken, op een bepaalde manier, bij de bewustwording van het belang van de Amazone voor de wereld?
“Zeker wel. De taal waar ik in zing, de taal die in mij is, is een prachtige taal. En ik ben mij heel erg bewust van mijn accent in het Engels. En dus zing ik niet in het Engels. Ik heb ooit in een tijdschrift gezegd dat mijn mond is gemaakt om in het Braziliaans te zingen.
Als ik echt in mijn rare Engels ga zingen, dan kan ik het niet. In mijn teksten gaat het al heel vaak over de Amazone. Maar ook wel over de maatschappelijke situatie van vrouwen in Brazilië. En dat is mij gelukt met Zuco. Omdat die jongens mij een basis geven, en vanuit die basis kan ik alles zeggen wat mij bezighoudt. Zoals in het nummer Chuva. Dat gaat over het veranderen van de aarde en dat de regen niet meer komt. Waar was de regen, in São Paulo? En dan volgt een conversatie: Als ik jou betaal, wat zou je mij geven? Hou op met huilen. Want ik zal mij verrijken ten koste van jou en je daarna ook nog vermoorden. Nou, dat is een liedje waarin ik met mijn stem probeer een sfeer te creëren, een beetje heksen. Ik heb ditzelfde nummer ook met een strijkkwartet opgenomen, het North Sea String Quartet (in een arrangement voor strijkkwartet door Yanna Pelser – CCE), en ik heb dezelfde tekst gebruikt op de plaat met de nummers van Thiago de Mello. Als Braziliaanse kom ik zo dichter bij mijn eigen land. Want er is best wel een hele grote afstand tot wat de mensen daar meemaken, als je er heel ver weg van bent.”
Chuva, regen. Het is een van mijn favoriete geluiden, het geluid van de regen in de Amazone. Ja, ik hou van de regen in de Amazone.
“Het is één van de mooiste geluiden. De regen daar is vol, hè? Het is niet een klein beetje. Het is echt met overgave.
Het geluid van de regen. En het keelgeluid van de brulapen. Als ik dat hoor, weet ik: Ik ben thuis.
“Volgens mij ben jij toevallig per ongeluk in Nederland geboren. Volgens mij kom je uit Brazilië.”
Euh, dat weet ik niet.
“Het zal wel de liefde zijn in de manier waarop je erover spreekt.”
We hebben het niet zoveel over je nieuwe plaat gehad, maar ik vond het een heel interessant gesprek.
“Ik ook. We delen…. je hebt iets wat ik niet heb en ik ben heel erg jaloers op jou. Je hebt Thiago de Mello ontmoet en kent een deel van Brazilië dat ik niet ken. En je kunt mij verhalen vertellen over mijn land die ik niet ken. En saudade. Inderdaad, Seguir Vivendo heeft met saudade te maken.”
Seguir Vivendo, A Brazilian tribute to Michael Franks
met Lilian Vieira, Roberto de Lujo & Friends
Lilian Vieira zal werken van haar nieuwe album live uitvoeren in het Muziekgebouw Eindhoven (19 februari 2022) én in het Pianino Theater Den Haag (20 februari 2022).
*Thiago de Mello (1926-2022)
De Braziliaanse dichter Thiago de Mello is de meest bekende en gevierde dichter van Amazonia. Hij kwam in zijn literaire werk op voor mensen die in hun vrijheid worden bedreigd. Hij zat hiervoor tijdens de dictatuur in zijn land in de gevangenis en leefde een tijd in ballingschap. Na de dictatuur was hij onder andere minister van cultuur van de Braziliaanse deelstaat Amazonas.
Thiago de Mello werd in 1926 geboren in het stadje Barreirinha aan de Amazonerivier. Zijn literaire carrière begon in 1951 met de publicatie van zijn boek Silencio e Palavra – Silence and Word. Zijn verzen vielen op door hun bijzondere muzikaliteit en inzichten en oogstten alom waardering. Ook bij de toenmalige machthebbers. Onder de Kubitschek regering (1956-1961) werkte Thiago de Mello eerst als cultureel attaché in Bolivia en vervolgens in 1962 in Chili, een land waarmee hij ook nadien een grote affiniteit bleef houden.
De militaire coup in 1964 betekende een ommekeer in De Mello’s leven en werk – zijn poëzie werd een middel tot revolutionaire bewustwording. Toen in april 1964 de Braziliaanse junta de Ato Institucional n.º 1 (Institutionele wet nr. 1) uitvaardigde, die voor een periode van tien jaar honderden mensen uitsloot van elke politieke activiteit, diende De Mello de militairen publiekelijk van repliek. Hij schreef een parodie op de dictatoriale verordening. Dit werd Os estatutos do homem – The statutes of man, veertien artikelen en twee paragrafen waarin De Mello op dichterlijke (en soms spottende) wijze de draak steekt met de Latijns-Amerikaanse dictaturen van die tijd. Thiago de Mello overleed op vrijdag 14 januari jl. op 95-jarige leeftijd in zijn woonplaats Manaus.
**Bleeding Amazonia
Bleeding Amazonia is een compositie van componist, arrangeur en dirigent Joan Reinders van het Millennium Jazz Orchestra. Het is een werk in acht delen, ieder met een eigen specifiek thema: Prologue (Prólogo), Flora and Fauna (Flora e Fauna), Indigenous peoples (Povos indígenas), Deforestation (Desmatamento), Forest fires (Incêndios florestais), Climate change (Mudanca climatica), Pollution (Poluição) en Hope (Esperança). Voor de vijf vocale delen zijn stukken uit vier gedichten van Thiago de Mello op muziek gezet: O silencio da floresta, O animal da floresta, É uma questão de amor en Os estatutos do homem. Daarnaast het gedicht Chuva van Lilian Vieira. Het album Bleeding Amazonia komt vlak na de zomer uit. Vanaf oktober volgt een theatertournee in Nederland.
Dit artikel las je gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je jouw waardering laten zien door een kleine bijdrage te doen. Zo help je CCRyder doorgaan.
Met iDEAL kun je via de beveiligde omgeving van je eigen bank CCRyder waarderen.
“Eyes on the road and hands upon the wheel”