Eraser van Long Distance Calling roept de vraag op: Is de wereld beter af zonder de mens?

De Duitse post-rock band Long Distance Calling is al zestien jaar een internationaal befaamde naam in de wereld van de instrumentele gitaarmuziek. Op hun nieuwe album Eraser komen de musici op voor de bedreigde diersoorten van de wereld. Elke song vertegenwoordigt een bepaald wezen dat dreigt uit te sterven vanwege de klimaat- en milieucrisis, veroorzaakt door de mens.

Long Distance Calling opereert vanuit de dynamiek van heavy gitaarriffs met psychedelische invloeden die worden afgewisseld met momenten van ingehouden schoonheid. Als motor fungeert een immer stuwende ritmesectie.

Eraser is het achtste album van het viertal en de opvolger van het in 2020 uitgebrachte How Do We Want To Live?, een creatief hoogtepunt in het bestaan van de band.

De vraag op hun vorige album vindt zijn vervolg op Eraser, en het antwoord stemt niet vrolijk.

Met zijn trage motoriek en eeuwige glimlach is de luiaard misschien wel het meest onschuldig van allemaal.

Long Distance Calling is zeker niet de eerste band die aandacht vraagt voor de huidige, deplorabele staat van de natuur in de wereld. De Amerikaanse musicus, ornitholoog en schrijver Jonathan Meiburg bracht met zijn band Shearwater onlangs het album The Great Awakening uit, de neo-klassieke toetsenist Nils Frahm maakte Music For Animals en ook Brian Eno komt binnenkort met een klimaatalbum. Het luidste, meest directe en gepassioneerde statement in deze tot dusver is te vinden op Eraser van Long Distance Calling. De stroom ellende die in de, met Greenpeace gemaakte, video van het epische titelnummer voorbij raast is onverbiddelijk. Schier eindeloos zijn de beelden van de wereldwijde vernietiging van de natuur: vervuiling, gifbelten, plastic soep, bosbranden, orkanen, smeltende poolkappen, wapengeweld, oorlogen, vluchtelingen, lijdende mensen en dieren. Het is het laatste nummer van het album. Voorafgaand komt een cavalcade van mede-aardbewoners voorbij, diersoorten die ieder op zich met uitsterven worden bedreigd.

Enter Death Box luidt de titel van de openingstrack. Een pianomelodie die als uit een speeldoos tinkelt van tijdloze schoonheid, maar de tijd is op, de schoonheid schrijnt, is in verval. De poorten van het themapark met daarin de laatsten van hun soort openen zich, metalgitaren exploderen en hakken als rondcirkelende messen in op de onschuldigen die door de onverzadigbare hebzucht van één soort moeten sterven, voor hun vlees, hun huid, hun hoorn, hun slagtanden, om minachting voor leven, of gewoon om niets, omdat het kan.

Het aangrijpende singlenummer Kamilah vertelt met afwisselend robuuste crescendo’s en diep-melodieuze en weemoedige akkoorden het verhaal van de gorilla’s die leven in de Centraal- en West-Afrikaanse regenwouden en hoe hun bestaan wordt bedreigd, door stropers en houtbedrijven, en de oprukkende verstedelijking. Hun verhaal is ook dat van de orang-oetans in Borneo en Sumatra. Het is het verhaal van de Amazone in Zuid-Amerika, een gebied cruciaal in de strijd tegen de opwarming van de aarde. Het is daar waar de luiaard (Sloth) woont, één van hen die voorbij komen op Eraser. Met zijn trage motoriek en eeuwige glimlach is hij misschien wel het meest onschuldig van allemaal. Een jazzsaxofoon, langzaam en zonder haast, als een luiaard die zich door het bladerdak van het regenwoud beweegt, blaast op Eraser een weemoedig eerbetoon aan dit bijzondere, tot de verbeelding sprekende wezen.

De Amazone brandt

Aan de vooravond van de Braziliaanse presidentsverkiezingen van 2 oktober, die gaan tussen de zittende president, de ultrarechtse Jair Bolsonaro, en zijn uitdager, de linkse oud-president Lula, brandt de Amazone. Het aantal brandhaarden in het Amazonewoud in Brazilië, het grootste tropische regenwoud in de wereld, is opgelopen tot het hoogste in vijftien jaar. Tijdens de eerste tien dagen van september waren er 22.487 branden in het Amazonebioom.

In de maand augustus van dit jaar werd het hoogste aantal branden in het Amazonegebied geregistreerd van Jair Bolsonaro’s hele regeerperiode. Het Braziliaanse Nationaal Instituut voor Ruimteonderzoek (INPE) telde maar liefst 33.116 vuurhaarden. Volgens data van het ALARMES Platform van het Laboratory for Environmental Satellite Applications (LASA) van de afdeling Meteorologie van de Universidade Federal do Rio de Janeiro (UFRJ) is van 1 januari 2022 tot 10 september ongeveer 6,7 miljoen hectare afgebrand in het bioom, dat is inclusief weilanden, recent ontboste gebieden en bos. Laat het even bezinken: 6,7 miljoen hectare platgebrand, door vuur verwoest.

Als de Amazone verdwijnt, verdwijnt niet alleen de luiaard, maar ook de mens.

Reuzen die vertrekken

Een andere indrukwekkende song en een van de stevigst accelererende tracks op Eraser is Giants Leaving. Het nummer is gewijd aan de albatros, de machtige stormvogel die leeft in het gebied van de Zuidelijke IJszee en het noorden van de Stille Oceaan. Albatrossen hebben de grootste spanwijdte van alle nu levende vogels, tot wel 340 centimeter. Met hun lange vleugels kunnen ze met een minimum aan inspanning en spierkracht lange afstanden afleggen. Ze maken al zwevend gebruik van opstijgende luchtstromen en wisselen die af met lange glijvluchten. Van de eenentwintig soorten albatrossen worden er negentien met uitsterven bedreigd. De grootste bedreiging vormt de langelijnvisserij. De vogels komen af op het aas aan de lijn, haken aan en verdrinken. Maar er is meer wat hen bedreigt, zoals is te zien in de documentaire Albatross die Chris Jordan maakte op Midway, een atol in de buurt van de ‘Great Pacific Garbage Patch’, de grootste drijvende afvalhoop ter wereld, tussen de Amerikaanse westkust en Hawaï. Beelden van dode vogels uit die film, hun ingewanden vol plastic, gingen de wereld over en zijn ook te zien in de indrukwekkende animatievideo bij Giants Leaving, dat visueel en muzikaal als een onverbiddelijke death race is, een doodsrace.

Giants leaving – Reuzen die vertrekken. Het is eerder gebeurd in de geschiedenis van de wereld. Laten we het zover komen? Is het voor de wereld niet beter als die andere soort, de aanstichter van al dat kwaad, van al die waanzin, zelf verdwijnt? Aan het eind van het album gekomen lijkt het enige wat de mens rest – de Eraser video refereert hier onmiskenbaar aan Tarkovsky’s meesterwerk Stalker – gewist worden, als een plaag, zonder wie de wereld beter af is. Of is er toch nog een sprankje hoop voor ons, een toekomst? Dat, hebben we zelf in de hand. Zoals Eraser eindigt:

This songs is a heartfelt tribute
to the gradual erosion of nature
at the hands of mankind.
Time is up.
Let’s act now

Long Distance Calling heeft met Eraser niet alleen hun beste album afgeleverd, het is helaas ook de perfecte soundtrack bij de huidige staat van de wereld, en de mensheid.

Long Distance Calling – Eraser
earMusic