Album ‘Nightports w / Tom Herbert’ bestendigt ijzersterke conceptreeks

‘Nightports w / Tom Herbert’
is deel 3 in een serie waarvoor muzikant-producers
Adam Martin en Mark Slater
de studio deelden met derden.

De aftrap was in 2018 met ‘Nightports w / Matthew Bourne’. Het bronmateriaal voor het album kwam uit een aantal sessies met de eigenzinnige componist en pianist Matthew Bourne. Het drietal bespeelde bij die gelegenheden verschillende piano’s, ieder met zijn eigen karakteristieken en gebruiksmogelijkheden als toetsen- snaar- en percussie-instrument. Nightports en Matthew Bourne hanteerden als uitgangspunt dat voor het eindresultaat alleen muziek en geluiden mochten worden gebruikt die door de deelnemende muzikanten zelf waren gespeeld en voortgebracht. Daarmee was dan wel weer van alles mogelijk. De opnamen konden worden vervormd, bewerkt, uitgerekt, in stukken geknipt, opnieuw geordend enzovoort. Hetzelfde principe gold voor de opvolger ‘Nightports w / Betamax’ uit 2020. Nightports trad hiervoor in een instrumentale dialoog met drummer en percussionist Betamax, het ritmisch kloppende hart van The Comet Is Coming, de Londense band die graag stoeit met jazz, elektronica, funk en psychedelische rock.

Nummer drie in de serie is nu uit. ‘Nightports w / Tom Herbert’ is het resultaat van een interactie met jazz/groove contrabassist Tom Herbert. Liefhebbers kennen hem van onder andere Polar Bear en The Invisible. Hij participeerde daarnaast in projecten met ondermeer Adele, Lana Del Ray en onlangs The Smile (met Radiohead’s Thom Yorke en Jonny Greenwood). De muziek op ‘Nightports w / Tom Herbert’ is ingetogener dan op voorganger ‘Nightports w / Betamax’. Adam Martin en Mark Slater geven hun part-time partner alle ruimte om te excelleren. En dat doet hij. Tom Herbert laat zijn staande bas spreken, strijkend, plukkend en hamerend op en over de snaren, en vult zo fantasievol improviserend de klankruimtes, de ambiances, in die Nightports met verfijnde elektronica voor hem optrekken. De bassist paart daarbij diepe, goed hoorbare emotionele verbondenheid met zijn instrument aan zorgvuldig plaatsen van zijn melodielijnen.

Nightports blijft ook dit keer trouw aan hun uitgangspunt, dat neerkomt op het vasthouden van de kwintessens van de originele opnames. De verwerking daarvan tijdens het productieproces verbloemt nooit het oorspronkelijke bronmateriaal en demonstreert, hier meer nog dan op de eerste twee ‘Nightports w / ’ albums, de fysieke aanwezigheid van het instrument, de bas van Tom Herbert. Dat laatste gebeurt met gedetailleerde opnamen van hele takes, daarin hoorbaar de ruimte, het piepen en krassen van snaren en Herberts ademstoten. Op andere momenten bouwen de producers uit de bouwstenen van de oorspronkelijke opnamen meer abstracte, atmosferische lagen.

Het hart van dit alles, van deze sonische wereld, is de staande bas en zijn bespeler. Zij krijgen alle ruimte om te soleren. Dat begint meteen met de opener ‘Hibernal’. Daarin plaveit een zachte elektronisch fluistering de weg voor een bas die met vastberaden klank een weg zoekt, tegelijkertijd meandert als in een droom. Een ander nummer waarin Herbert vrij spel heeft om plukkend aan de snaren van zijn bas de diepte in te gaan, is het warmbloedige ‘Lumin’. Maar er is meer. Er zijn andere invalshoeken. Na bijvoorbeeld in ‘Hydrodynamica’ eerst te zijn aangejaagd door voortrazende, industriële ritmes voeren Nightports en Tom Herbert in ‘Vacancy’ en ‘Given’ het project naar meer ambient sferen, met kartelranden. Op andere momenten, zoals in het prachtig gedragen ‘October’ en het meer luchtige uptempo ‘Arcs’, zijn het de lange halen van de strijkstok die de klanklandschappen oproepen die van ‘Nightports w / Tom Herbert’ een aangenaam hallucinatief album maken.

Alle goede dingen bestaan in drieën, luidt het gezegde. Ik vermoed echter dat ‘Nightports w / Tom Herbert’ niet het laatste deel uit de serie is. ‘Nightports w / ’ is een ijzersterk concept, dat in de toekomst nog veel instrumentale verrassingen kan opleveren. En muzikale schoonheid.

‘Nightports w / Tom Herbert’
Leaf | Konkurrent