De Australische drummer en componist Laurence Pike is al bijna twee decennia een toonaangevende naam in de wereld van de elektronische en jazzmuziek. Met zijn nieuwe solo-album Prophecy houdt hij een krachtig betoog voor een meer duurzame wereld.
Laurence Pike studeerde aan het Sydney Conservatorium of Music. De Australiër is gespecialiseerd in geïmproviseerde muziek. Hij integreert daarin een grote variëteit van muziekstijlen, van jazz tot psychedelische rock tot ambient tot experimentele elektronica. Laurence Pike bracht een aantal succesvolle albums uit en toerde de wereld rond met zijn bands PVT (voorheen Pivot), Triosk en Szun Waves. Tevens was hij als gastmuzikant te horen op tal van albums, soundtracks en tournees.
De muziek op het nieuwe solo-album ‘Prophecy’ van Laurence Pike is tot stand gekomen tijdens een intense periode van klimaatgerelateerde rampen in zijn thuisland Australië, vorig jaar zomer, die “het begin leek te markeren van een vreemde nieuwe manier van leven op aarde”.
De stukken zijn in een periode van vier weken bij de musicus thuis tot stand gekomen en vervolgens in één studiodag opgenomen. Als gevolg hiervan is de muziek evenzeer een verzameling momenten uit de tijd voorafgaand aan de opname, zegt Pike (“mijn tuin inlopen om te worden begroet door een donkerroze zon tegen een bruine lucht en as die zachtjes op mij neervalt”) als een reflectie van zijn gemoedstoestand op het moment dat hij de muziek live in de studio speelde.
Laurence Pike zegt op zijn bandcamp site: “In de korte tijd die er sindsdien is verstreken, zijn we gegaan van een toestand van binnen blijven en mondkapjes dragen omdat het rond de hele stad brandde en de lucht was gevuld met scherpe rook, naar binnen blijven om de verspreiding van een wereldwijde pandemie te stoppen.”
Profetieën voorspellen vaak het einde van de wereld en Laurence Pike ervoer de gebeurtenissen van de afgelopen tijd best wel als enigszins apocalyptisch, zegt hij.“Maar ondanks tientallen jaren oude studies die catastrofale bushfire-seizoenen in Australië voorspellen, lijkt in de werkelijkheid van vandaag de wetenschap voor degenen die zijn gekozen om onze belangen te behartigen tot niet meer te zijn geworden dan een ideologische keuze.” Laurence Pike noemt dit in het tweede nummer op zijn nieuwe album ‘Death of Science’. Ik nam contact met hem op en vroeg hem hiernaar, net als naar die andere intrigerende titel: ‘New Normal’.
Nieuw normaal
Laurence Pike: “Zoals je weet, heb ik dit album gemaakt tijdens de recente catastrofale branden in Australië. Ik beschouw de muziek zelf niet als openlijk gaan over ‘problemen’ in een conventionele activistische of protesterende zin, maar ik ben een muzikant en improvisator die eraan werkt om te reageren op het moment en mijn omgeving, en de omvang van deze recente gebeurtenissen was existentieel en heeft ongetwijfeld mijn creatieve proces beïnvloed. Klimaatverandering is volgens mij echt het meest urgente probleem waarmee de planeet momenteel te maken heeft, en door mijn solowerk lopen als een rode draad, al is het maar onbewust, de relaties die mensen hebben met technologie en de wereld van de natuur.
De titels waar jij naar vraagt, verwijzen evenzeer naar het perverse gebrek aan politieke reactie destijds van de Australische regering (onze premier zat wekenlang op een strand in Hawaï terwijl het land in brand stond – dezelfde man die met een stuk steenkool in de hand de oppositie in het parlement aanviel en zei dat er geen reden voor klimaatangst was) en het aanhoudende gebrek aan een vooruitziende visie in deze zaak. Feit is dat er rapporten zijn die deze gebeurtenissen al twintig jaar voorspellen, een belangrijk artikel noemt zelfs 2020 als het meest waarschijnlijke begin van een rampenscenario.
Onze premier heeft een marketing achtergrond en staat bekend om zijn stevige politieke uitspraken en slogans. ‘New Normal’ was een van de slogans waarmee hij in deze periode begon te strooien. Een soort ‘business as usual / er is hier niets te zien’, om de aandacht af te leiden van het feit dat zijn partij jarenlang in zijn eentje alle pogingen om het klimaatbeleid in dit land te veranderen had tegen gehouden. In de weken die volgden waarin de branden voortduurden, gemeenschappen door vuurstormen de oceaan in werden gedreven, de lucht in de stad waar ik woon zwaarbruin van rook was en je een masker moest dragen om naar buiten te kunnen gaan, werd vreemd genoeg duidelijk dat dit het begin was van een nieuwe manier van bestaan op aarde. Het leek daarmee een toepasselijke titel.”
Dood van de wetenschap
Laurence Pike noemt ‘Death of Science’ een andere verwijzing naar dezelfde politieke mentaliteit. “Ideologieën en ideeën over ons bestaan gaan niet langer samen maar groeien uit elkaar. De wetenschappelijke waarheid die altijd leidend was wordt, als die onpraktisch is voor je agenda, gewoon ontkend. Dit is een zeer gevaarlijk pad voor de politiek en de samenleving, richting ondergang. In mijn ogen zitten we zonder de constante van de wetenschap en zonder haar betekenis als menselijke soort volledig zonder een leidraad. Uiteindelijk zullen toch, volgens mij, wetenschap en menselijke samenwerking bepalen of wij nog een kans maken om de existentiële bedreigingen waarmee we worden geconfronteerd te overwinnen.
Ik wilde altijd dat mijn muziek in de eerste plaats voor mij zou spreken; laat de luisteraars de betekenis ervan voor henzelf bepalen en zo een ruimte creëren die een gevoel van grenzeloze mogelijkheden creëert. Maar ik bespreek deze onderwerpen graag in relatie met mijn werk en neem er standpunten over in, nu blijkt dat er van boven tot onder geen leiderschap is. Kunstenaars zijn vaak de kanaries in de kolenmijn en proberen als zodanig immateriële en directe informatie te communiceren om te komen tot een breder bewustzijn. Ik woon ook in een land waar de rol en betekenis van kunst en cultureel denken zelf voortdurend wordt aangevallen, wat het des te meer noodzakelijk maakt om je stem te laten horen.”
Volgens Laurence Pike zijn we op zoek naar en hebben we verhalen nodig om ons te leiden naar een onzekere toekomst. Voor sommigen betekent dit dat ze zich terugtrekken op het verleden, naar binnen keren, voor anderen betekent het vooruit kijken, zich openen. De musicus noemt als voorbeeld saxofonist en componist Wayne Shorter, die zei: “Speel en schrijf muziek zoals jij wilt dat de wereld is.”
Laurence Pike: “Ondanks de seismische verschuivingen die de samenleving momenteel doormaakt, voel ik een opwindende kans voor vooruitgang in plaats van me terug te trekken, en als kunstenaar kan ik alleen maar bijdragen op de beste manier die ik ken: door muziek te maken zoals ik wil dat de wereld is.”
Profetie
De Australische musicus neemt op ‘Prophecy’ de luisteraar in tien stukken mee in zijn huidige belevingswereld. Die schuurt, zoals in de eerder genoemde, met donker dwingende ritmepatronen ingevulde composities ‘Science is Death’ en ‘New Normal’, en in het jagende ‘Nero’, dat duidelijk een verwijzing is naar de vroegere Romeinse keizer en (vermeende) pyromaan met die naam. Maar er is meer. Natuurlijk, er zijn de titels, maar verder wordt het, zoals Laurence Pike betoogt, aan de luisteraar gelaten hoe zijn muziek te interpreteren. En dan zindert de hete lucht in ‘Heart of Sky’ en klinkt in ‘Ember’ het gebrom van (bedreigde) insecten tussen de pianoklanken die mijmerend neerdalen in het raamwerk van de met zorg geplaatste tromroffels. Laurence Pike maakt gebruik van drums, percussie en een drumpad sampler. Daarbij houdt hij zich, ook al is hij drummer, meestentijds verre van de dwang van het ritme die zoveel moderne muziek bepaalt. Er is in de muziek van Laurence Pike meer en vaker sprake van golfbewegingen. De musicus gaat hierin te werk als een schilder. Hij bouwt vanuit een impressionistische benadering zijn klankschappen op en creëert met een veelheid van kleuren en polyritmische sferen een heel eigen en met rijke muzikale structuren gevulde nieuwe en fascinerende wereld. In die wereld klinkt naast in muziek vertaalde emoties die de vernietiging van wat was teweeg brengt ook hoop door, hoop op een leven en een toekomst in balans, zoals in het afsluitende ‘Echoes of Earth’, een prachtige meditatie, als (en misschien is dit alleen maar mijn interpretatie, maar so what) de wedergeboorte naar een meer duurzame wereld. Een prachtig album en een krachtig tijdsdocument.
Laurence Pike – Prophecy
Leaf / Konkurrent