We Are Winter’s Blue and Radiant Children brengt bevrijdend licht in roerige wereld

We are winter’s blue and radiant children, kort WAWBARC, is een kwartet bestaande uit Mat Ball (Big Brave), Efrim Manuel Menuck (Godspeed You! Black Emperor, Thee Silver Mt. Zion), en Jonathan Downs en Patch One (beiden Ada).

Debuutalbum No More Apocalypse Father bevat zes intens vervormde, elektronische ‘wiegenliedjes’, die een grauwe somberheid vastleggen, geïnspireerd door de winters in Montréal. Het album verkent echter meer dan alleen de gebruikelijke, door kou en korte dagen, aangestuurde melancholie; het reflecteert op een collectief schuldgevoel over menselijk veroorzaakte ellende, zowel uit het verleden als het heden, wat duidelijk naar voren komt in de albumtitel.

Ball en Menuck zetten de eerst muzikale schreden voor No More Apocalypse Father tijdens de wintermaanden, met als uitgangspunt de wens om de sfeer vast te leggen die een warm huis biedt in schril contrast met de ijzige vrieskou buiten. Downs en Patch voegden zich later bij hen om de ideeën verder uit te werken. Het album werd opgenomen in Hotel2Tango in Montreal, waar Menuck Downs en Patch eerder had ontmoet tijdens de opnames van Ada’s album in 2015.

We Are Winter’s Blue and Radiant Children kleurt alles buiten de geijkte kaders, van de bandnaam en albumtitel tot de op het eerste gehoor aangrijpende, atmosferische muziek die bijna continu in het rood uitslaat. In de omschrijving wordt het album als ‘interessant’ bestempeld, een term die vaak als een ‘kus des doods’ wordt ervaren. En inderdaad, No More Apocalypse Father is niet meteen toegankelijk. Het vraagt om gewenning, zelfs doorzettingsvermogen, om door de zware drones en de, als rafelige mistflarden, over de gure klanklandschappen zwevende vocalen heen te breken. Maar voor wie volhoudt, komt er op een gegeven moment een moment van herkenning, een klik, waarna bundels licht door de dichte, atmosferische gelaagdheid beginnen te breken.

Het viertal legt op No More Apocalypse Father een grauwe werkelijkheid vast, zoals waargenomen vanuit veilig perspectief. Menuck vergelijkt zijn songteksten met fotorealisme en reflecteert erin op het thema van het observeren van ellende van een afstand. Hij onderzoekt de menselijke ervaring van het getuigen van verschrikkingen zonder enige invloed te kunnen (of willen) uitoefenen.

In de opener Rats and Roses, aangedreven door overstuurde synths en gitaren, schetst hij een naamloze stad getroffen door een onbekende ramp. Hij doet dit aan de hand van alledaagse details dicht bij huis, zoals buren die onbedoeld vogels vergiftigen terwijl ze een rattenplaag bestrijden. Deze benadering, waarbij minutieuze observaties worden gebruikt om een groter beeld te schetsen, sluit aan bij de fotorealistische stijl die streeft naar een zo realistisch en neutraal mogelijke weergave van de werkelijkheid.

Tremble Pour Light vervolgens klinkt als een ogenschijnlijke drone-meditatie, zwak stralend als het licht van een bleke zon boven het grijze landschap. Het is een song die geen duidelijk begin of einde heeft, een ‘open-ended’ nummer. Net als alle tracks op No More Apocalypse Father is het bevrijd van vaste stramienen. Hoewel de muziek zang, instrumentatie en ritme bevat, laat niets echt de structuur van een traditioneel lied horen. Alles is in een vrije vorm uitgewerkt.

In de titeltrack ploegen stormwinden met diepe, industriële ademstoten door de sombere verlatenheid die de mens heeft achtergelaten op de door haar uitgeputte aarde: We are thieves on stolen land. Dan breekt de zon door en weerklinkt een kerkorgel in Uncloudy Days, terwijl koren zingen:

We’ll drown the four horsemen
In the boiling seas
We knew joy and love
And uncloudy days

De mens als machteloze waarnemer, die gebeurtenissen kan beschrijven maar niet in staat is om te handelen. Dangling Blanket From A Balcony (White Phosphorous) verwijst naar het geruchtmakende moment in 2002, toen Michael Jackson in Berlijn zijn pasgeboren zoon over de rand van een hotelbalkon tilde en aan zijn fans toonde. Het surrealistische media-evenement veroorzaakte veel verontwaardiging. Dit nummer, samen met de afsluiting van het album, fungeert als een treurzang over witte fosfor, een wapen dat aanvankelijk is ontworpen om gevechtszones te doen oplichten en licht zichtbaar te maken, maar dat gruwelijke brandwonden kan veroorzaken.

Bij contact met de huid reageert deze stof met het aanwezige water, wat resulteert in zeer diepe en ernstige brandwonden, waarbij huid en vlees vergaan. Ondanks internationale druk van onder meer het Rode Kruis is het gebruik van witte fosfor als oorlogswapen nog steeds niet expliciet verboden volgens het humanitair oorlogsrecht. In maart 2023 gebruikte Rusland witte fosfor bij Tsjasiv Jar in het kader van de Russische invasie van Oekraïne in 2022. Volgens Amnesty International en Human Rights Watch zou Israël tijdens de oorlog met Hamas in oktober 2023 witte fosforgranaten hebben ingezet in dichtbevolkte gebieden in Zuid-Libanon en de Gazastrook. De dualiteit van licht en de gruwel van oorlog komen hier samen in zowel schilderachtige als angstaanjagende scènes.

Het laatste nummer, (Goodnight) White Phosphorous, is volgens Menuck werkelijk bedoeld als een slaapliedje: “Geschreven vanuit het perspectief dat je witte fosfor buiten je raam ziet vallen.” Het roept beelden op van sneeuw, met glinsterende kristallen die het licht weerkaatsen en verspreiden, maar met een sinistere ondertoon.

No More Apocalypse Father is doordrenkt met aangrijpende situaties en schetst een panoramisch beeld van toeschouwers die, vanuit een relatief veilige positie, getuige zijn van een wereld in beroering. Tegelijkertijd straalt de muziek een overvloed aan licht uit en biedt ze troost en bescherming. En misschien ook wel wat hoop op een toekomst zonder apocalyps:

No
No more
No more apocalypse
Father

We are winter’s blue and radiant children – No More Apocalypse Father
Constellation | Konkurrent