Keizerlijk spelletje kwartetten

Componisten hebben het strijkkwartet altijd als een experimenteerterrein beschouwd. Beethoven schreef zijn meest revolutionaire muziek voor strijkkwartet en Schubert, Bartok en al die andere groten gebruikten het kwartet eveneens om te experimenteren. Het is de kleinste eenheid die nog een orkestraal gevoel kan neerzetten. Ook al zijn het soms vier onafhankelijke solisten die tegen elkaar inspelen.

In de moderne muziekgeschiedenis is Kronos het meest tot de verbeelding sprekende voorbeeld maar ook Brodsky Quartet, Arditti Quartet en Balanescu Quartet klinken muziekliefhebbers van nu vertrouwd in de oren. De vier strijkers van Kaiser Quartett uit Hamburg zijn de new kids on the block. Hoewel, zo nieuw zijn eerste violist Adam Zolynski, tweede violist Jansen Folkers, altviolist Ingmar Süberkrüb en cellist Martin Bentz nou ook weer niet. De strijkers begonnen in 2011 een samenwerkingsverband met de Canadese pianist Chilly Gonzales (Grammy Award winnaar). Die nodigde de musici uit mee te werken aan zijn album The Unspeakable Chilly Gonzales. Hij combineerde daarop wervelende orkestmuziek met rap. In 2015 werkte het Kaiser Quartett mee aan een ander album van Gonzales: Chambers. Deze productie was in handen van Renaud Letang (Manu Chao, Feist). Het avontuurlijke strijkkwartet speelde samen met de pianist kamermuziek uit de Romantiek, maar met een eigentijdse popattitude. Meer samenwerkingsverbanden volgden, Room 29 met Chilly Gonzales & Jarvis Cocker, Boys Noize, Daniel Hope en Gregory Porter.

Nu is er dan (eindelijk) ook een geheel eigen album, eenvoudig Kaiser Quartett genoemd. Drie singles plus videoclips gingen aan het album vooraf. De eerste, Grossraumdisko, sleurt de luisteraar meteen mee de Autobahn op waar eerder het Balanescu Quartet het gaspedaal stevig intrapte. Single No. 2, Pfingsten, zingt van de geest die waait in kaarslichtdromen, waarna het kwartet in No. 3, Schramm, een intrigerend schaduwspel speelt met vervlogen tijden en daarbij een vleug oer-Duitse Kraftwerk incorporeert. Maar er is meer dan deze drie. In Chase van de Italiaanse GodFather of Disco Giorgo Moroder jaagt het viertal op topsnelheid door een lyrisch Europees landschap. Er wordt modern minimalistisch gemijmerd in het klassiek getinte Etüde, stevig met klanken gebeeldhouwd in Skate. De overige nummers hebben titels als Freitag, Stresstest, Hausaufgabe, Ballade en Vorsprung en laten een kwartet horen met strijkers die enorm op elkaar zijn ingespeeld, met een veelheid van invalshoeken uitmuntend uit de voeten kunnen en daarbij de spanningsboog geen moment kwijt spelen. Het debuutalbum van de strijkende royals eindigt met een indringende reprise van Skate, met daarin een bijtende spoken word bijdrage van de New Yorkse hiphop artiest C-Rayz Walz. Kaiser Quartett is de troon waarop het viertal zetelt dubbel en dwars waard.

Kaiser Quartett Kaiser Quartett (PIAS)