Sofiane Pamart (Foto © Romain Garcin)
De term wordt te pas maar vaker te onpas gebruikt. De Franse pianist
SOFIANE PAMART
verdient de betiteling wonderkind terecht.
Zijn wortels zijn Berbers en liggen in het Marokkaanse Rifgebergte, maar Sofiane Pamart groeide ook op met Chopin. En hiphop. Hij speelde voor het eerst piano toen hij vier was. Drie jaar later al, als zeven-jarige, werd hij aan het Nationaal Conservatorium in Lille gelauwerd met de Médaille d’Or. Dat wil hij overigens weten ook. Als zelfverklaarde ‘Piano King’ maakt hij regelmatig duidelijk de beste pianist van de wereld te willen worden.
De Franse jeugd heeft hij al mee. De rapscene uit zijn land kan hij tot zijn bondgenoten rekenen. Berbewerkte met bekende hiphop artiesten als SCH, Koba LaD, Maes, Niska, Joey Starr, Vald, Laylow, Tiakola, Zola, Rim’K, Da Uzi en anderen, en omhelst als uitvoerend musicus bij zijn presentaties ook de daarbij horende bling bling stijl. Parijse merken als Sézane, Études Studio en Walk helpen en sponsoren hem daarbij. Sofiane Pamart omschrijft zichzelf dan ook wel als ‘haute couture pianist met rapper-attitude’.
Hij vulde naar eigen zeggen het gat tussen de wereld van het conservatorium en zijn eigen dagelijkse leven en cultuur. Zijn uitstraling van rebellie en temperament maakte hem bij een breed publiek populair. Mensen voelen zich door zijn muziek aangesproken en, belangrijker nog, geraakt.
Met zijn muziek ontketende Sofiane Pamart naar eigen zeggen een ‘pianorevolutie’. Doordat hij het instrument presenteert als zijnde voor iedereen, zijn velen en dan vooral ook jongeren anders naar de piano gaan kijken. Zijn vaak broeierige melodieën ademen poëzie en melancholie, maar het is ook de donkere romantiek die velen direct aanspreekt. In 2021 hoorde Sofiane tot de top 10 van meest gestreamde Classical Music artiesten wereldwijd.
BRIEF
Sofiane Pamart schreef ter introductie van zijn nieuwe album LETTER een dankbrief aan zijn publiek:
DEAR PUBLIC
YOUR LOVE SAVED ME
FROM SOLITUDE FOREVER
SINCERELY
SOFIANE
P.S. I WROTE THIS ALBUM IN ASIA
Elk woord uit de brief werd vervolgens de titel van een korte compositie. Dat leverde de volgende speellijst op:
01 DEAR 02 PUBIC 03 YOUR 04 LOVE 05 SAVED 06 ME 07 FROM 08 SOLITUDE 09 FOREVER 10 SINCERELY (w/Lina Pamart) 11 SOFIANE 12 P.S. 13 I 14 WROTE 15 THIS 16 ALBUM 17 IN 18 ASIA.
LETTER beoogt, zie het P.S. uit zijn brief, een muzikale reflectie te zijn van de reizen die Sofiana Pamart door Azië maakte, waar hij het album opnam. Maar ook de band met zijn familie en vrienden en zijn publiek, aan wie hij LETTER schreef, vormde een bron van inspiratie voor zijn pianomelodieën. SINCERELY is het enige stuk op het album waarin strijkers zijn te horen, ingebracht door Sofiane’s zus Lina. De compositie neemt letterlijk een centrale plaats op het album in, als een middelpuntvliedende kracht waarmee alle andere nummers zijn verbonden. ‘Het idee was’, zo vertelde Pamart in een interview, ‘om muziek te componeren als voor een geweldige en epische film’.
Het woord filmisch komt vaak terug in de beschrijvingen van de muziek van Sofiane Pamart. En ja, LETTER ontvouwt zich als een film die verhaalt van een doorlopend avontuur. De pianist plaatst zich in een romantische traditie waarin het landschap, in zijn geval Azië, door muziek als een reisreportage aan de luisteraar voorbij trekt. Daarbij gebruikt hij het hele spectrum van klankmogelijkheden die de toetsen van de piano hem bieden. En dat niet alleen. Ook het scala van emoties dat Sofiane Pamart met de piano oproept, lijkt grenzeloos.
LETTER van Sofiane Pamart bevat een waaier van muziek, van dromerige ontspanningsmelodieën tot klankgedichten met echo’s van de Nocturnes van de Poolse Fransman Fréderic Chopin (1810-1849), van Trois Gymnopédies en Six Gnossiennes van Erik Satie (1866-1925), in zijn tijd gezien als een bohemien, iemand met een eigen stijl en presentatie, zoals Sofiane Pamart nu. Er zijn muzikale vergezichten, golven van weemoed die af en aan rollen, pianistische mijmeringen.
Maar bovenal laat de pianist op LETTER horen over een ongelooflijke virtuositeit te beschikken. Dat levert muziek op die veel verder gaat dan de zoveelste obligate neo-klassieke oprispingen waarvan er tegenwoordig wel heel veel zijn. Er spreekt een buitengewoon muzikantschap uit zijn spel, een enorme drive, die veel andere moderne musici missen. Sofiane Pamart is een van de echte natuurtalenten van het klavier. Om met de kop boven deze recensie te eindigen: Neo-klassiek wordt pas echt boeiend met een virtuoze klavierleeuw aan de toetsen. En zo is het maar net.
