De in Londen gevestigde producer Ryan Lee West, beter bekend onder de naam Rival Consoles, combineert in zijn muziek elektronische elegantie met de menselijke maat.
Rival Consoles keert een jaar na het indrukwekkende Articulation terug met een nieuw album. Overflow is een uit dertien delen bestaande soundscape van maatschappij-resonerende muziek, gemaakt voor de gelijknamige, hedendaagse dansproductie van de gerenommeerde choreograaf Alexander Whitley. De voorstelling gaat naar verwachting komend voorjaar in Europese première.
Ryan Lee West verwees met de titel van zijn vorig jaar verschenen Rival Consoles album Articulation naar een stuk van de hedendaagse avant-garde componist Györgi Ligeti (1923-2006), Artikulation uit 1958, niet vanwege de muziek, maar vanwege de niet-traditionele grafische partituur die erbij hoorde. Articulation was in lijn hiermee visueel tot stand gekomen. Het nieuwe Rival Consoles album is op een min of meer gelijksoortige manier tot stand gekomen. Alleen verliep de interactie die leidde tot Overflow, een score voor de gelijknamige choreografie van Alexander Whitley, twee kanten uit.
De dansproductie Overflow onderzoekt de menselijke en emotionele gevolgen van het door data bepaalde moderne leven. Het stuk richt daarvoor de blik op sociale media, reclame, marketingbedrijven en politieke groeperingen die onze data exploiteren om enerzijds financieel en politiek voordeel te behalen, anderzijds verdeeldheid te zaaien. De inspiratie voor het project werd voor een substantieel deel gevonden in het hedendaagse filosofische werk Psychopolitics: Neoliberalism and New Technologies of Power van Byung-Chul Han.
Ryan Lee West maakte al voordat het project daadwerkelijk van start ging schetsen en ontwerpen. Die dienden vervolgens voor Alexander Whitley als uitgangspunt voor het ontwikkelen van de choreografie. Meer werk kwam tot stand tijdens de repetities, in interactie met de dansers, en werd vervolgens verfijnd en geperfectioneerd in de studio.
De Rival Consoles producer schraapt op Overflow de vernislaag weg van wat hij noemt “de big data-wereld van sociale media en cookies waar alles onzichtbaar, stil en verborgen is achter een aangename, verleidelijke esthetiek”, en legt zo de verraderlijke mechanismen onder de schone schijn bloot. Ryan Lee West schrijft op zijn Bandcamp site: “Als we elke keer dat onze gegevens werden genomen en verkocht of gebruikt, een raar klikgeluid zouden horen, zou dat onze perceptie ervan volledig veranderen.”
Overflow grijpt meteen toe met het donkere en overweldigend Monster, tien traag tikkende, dramatische minuten waarin met een big bang vanuit chaos de puls wordt geboren die leidt tot de elektronische wereld van de alles en iedereen omringende en verslindende data. In die wereld knarst en kraakt het, klinkt als een knagende rat een elektromagnetische opname van de interne werking van een iPhone tijdens het scannen van sociale media, en duikelen staccato ritmes over flarden van stemmen.
Overflow voert van klankruimte naar klankruimte. Die zijn als de kamers in een labyrint waar diffuse resonanties en atmosferische nevelwolken voor verwarring zorgen en de bezoeker desoriënteren en met drogbeelden steeds weer in een andere richting sturen. Dat doet Ryan Lee West als Rival Consoles overigens met een esthetiek die even verleidelijk is als die van de big data-wereld die hij op Overflow tegen het licht houdt, en minstens zo verslavend. Het is weinig musici gegeven om hun elektronische apparatuur dermate organisch te doen klinken dat er een levend en vibrerend muzikaal ecosysteem ontstaat, maar Rival Consoles is het met Overflow gelukt.
Ryan Lee West schetste de afgelopen jaren zijn composities op papier. Dat konden gedetailleerde, specifieke contouren zijn van hoe hij de muziek voor ogen had, gedachten over hoe hij zou willen dat een bepaalde synthesizer zou klinken of ideeën over de structuur van de muziek. De Rival Consoles man wilde zo proberen muzikale problemen buiten de computer om op te lossen. Werken met een computer kan tot snelle beslissingen leiden, maar dit kan het creatieve proces ook overrulen, in de weg staan, redeneert West. Inmiddels is er naast het album Overflow ook een partituur van het werk verschenen.
Rival Consoles – Overflow
Erased Tapes | Konkurrent
Foto © Özge Cöne