De band noemt zelf als referenties Colder, Anika & Exploded View, Clinic, Thom Yorke en The KVB. Het nieuwe album The Witness van avant-rockband Suuns uit Montreal roept in de eerste momenten echter vooral de filmische werelden op van Ennio Morricone en Delia Derbyshire (Who?). En ja, all that jazz.
Mijn jongere ik zou een recensie van The Witness, het vijfde album van de avant- of artrockband Suuns uit Montreal, hebben verpakt in metaforen. Dat vind ik, jaren ouder, inmiddels te gemakkelijk. Het is veelal preken voor eigen parochie.
Suuns is op The Witness nog even ongrijpbaar, en veranderlijk. Voorheen gebruikte typeringen voor de eigenzinnige muziek van de band als artpunk en/of postkrautrock kunnen gevoeglijk worden overgeslagen. Elke vorm van een songstructuur is op het album afwezig. Nummers dienen zich aan en vervliegen weer, luchtspiegelingen in een fata morgana. Ze evolueren als improvisaties in een freejazz jamsessie, waarbij de musici in het geval van Suuns op zoek lijken naar een groove, maar zonder dat dit ergens leidt tot een muzikale afronding, omdat de volgende zich alweer aandient. En zelfs deze omschrijving doet The Witness niet echt recht. De groove bij Suuns, voor zover aanwezig, nodigt niet uit tot dansen, swing is er ver te zoeken.
The Witness opent, voor wie het horen kan, met een zacht krekelkoor. Dat gaat over in een score, Third Stream getiteld, zoals die eerder, in de jaren zestig, wel werd gemaakt door elektronische muziekpioniers als Delia Derbyshire, bekend van Doctor Who en het experimentele White Noise. Ook Pink Floyd echoot hier mee, althans in de oren van de ontvanger.
Het tweede nummer Witness Protection, met sterk psychedelische vocalen over een basis van hoekige ritmes en accelererende effectapparatuur, blijft ook in die muzikaal woelige jaren hangen, en datzelfde geldt voor het daarop volgende C-Thru. Mochten we tot hier nog enig houvast hebben, tegen de tijd dat we bij nummer vier, Timebender, zijn beland, is elk gevoel van oriëntatie opgelost in wat lijkt op een ondoorgrondelijke muzikale droom. Even, heel even, lijken er resonanties te horen van Talk Talk, roept de klaaglijke zang Mark Hollis in gedachten, maar dan waait de herinnering snel weer over.
Suuns schildert en herschildert op The Witness de ordening van composities. De band schept een eigen muzikale wereld, intrigerend en onweerstaanbaar voor wie zich daarvoor openstelt. Een parallel universum? Dat klinkt nogal hoogdravend. Nee dus. Daarvoor is Suuns te aards, hun muziek stevig gegrond in deze wereld. Maar bijzonder is het wel.
Suuns – The Witness
Joyful Noise Recordings / Konkurrent